КОЈ ГО САБОТИРАШЕ СЕВЕРНИОТ ТЕК, РУСИЈА ИЛИ АМЕРИКА? Зошто прстот се повеќе се вперува во Бајден и каква корист би имала Москва од тоа?

Длабоко под Балтичкото Море, подморница со далечински управувач испушти мина која беше сместена покрај гасоводот Северен тек. Други мини беа поставени на критичните точки долж стотиците километри цевководи што ги поврзуваат Русија и Германија.

Кога беа детонирани – со тајмер или од далечина – потресите се почувствуваа на стотици километри, а сеизмолозите ги споредија со земјотреси.

Google search engine

Северен тек 1 и 2 протече за неколку секунди. За неколку дена, милиони кубни метри природен гас истекоа во данските и шведските води.

Остварена мисија за оној кој го поттикнал овој невиден чин на индустриски тероризам.

Дали Русија навистина стои зад оваа „самосаботажа“, како што претпоставува јавноста?

На крајот на краиштата, претседателот кој претходно оваа година се закани дека ќе го „заврши“ Северен тек не престојува во Кремљ, туку во Белата куќа. Американскиот претседател Џо Бајден не можеше да биде појасен кога на почетокот на февруари вети дека Северниот тек ќе биде „завршена приказна“ доколку руските војници и тенкови влезат во Украина.

Инвазијата се случи. Значи, дали Бајден го одржа ветувањето?

Тој тогаш рече дека таквата операција би била премногу комплицирана за да се изврши или премногу штетна дипломатски, со оглед на тоа што Северен тек 2 е под контрола на Германија. „Но, ние ќе, ви ветувам, можеме да го направиме тоа“.

Овие забелешки се покажаа како пропаганден подарок за Кремљ по протекувањето на гасоводот. Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, го исмеа американскиот претседател склон на гафови, повикувајќи го на одговорност за неговите зборови и постапки.

Можеби изгледа чудно да се бараат виновниците на друго место освен во Москва, но, пишува Дејли Мејл, овие инциденти се случиле во областите на Балтичкото Море кои им припаѓаат на сојузниците на Америка – Данска и Шведска.

Додека руските бродови имаат право да влезат во овие „ексклузивни економски зони“, од САД и нивните пријатели се очекува внимателно да ја следат нивната активност.

Во Вашингтон можеби мислеа дека таков инцидент ќе ги убеди оние европски држави кои најмногу се потпираат на Русија за снабдување со енергија да ги удвојат своите напори за постигнување енергетска независност.

Не случајно тие земји, како Германија, беа најнеподготвените активно да ја оспоруваат воената надмоќ на Русија во Украина и беа најжестоки во барањето украинскиот претседател Володимир Зеленски да преговара со Путин.

Сигурно постои незадоволство во континентална Европа по нападите на гасоводот. Истекувањето на природен гас е 90 отсто метан, клучен двигател на глобалното затоплување. Така, Путин или кој било друг го користеше загадувањето како оружје.

Данска рече дека истекувањето може да претставува една третина од нејзините емисии на стакленички гасови. Норвешка ги стави своите капацитети за нафта и гас во состојба на готовност поради нападот. Литванија ја засили безбедноста на терминалот за увоз на течен природен гас.

Но, чии долгорочни стратешки цели се постигнуваат со нападите, руски или американски? Заговорот стана покомплициран во вторникот кога поранешен полски министер им се заблагодари на САД за експлозиите во „Северен поток“.

Радослав Сикорски на Твитер објави слика од масивно излевање гас на површината на Балтичкото Море со коментар: „Ви благодариме САД“.

Еден член на Европскиот парламент подоцна рече дека ако Русија сака да продолжи да испорачува гас за Европа, мора „да разговара со земјите кои ги контролираат гасоводите“.

Што сакаше да каже со тоа? И Русија и САД имаат технологија и средства да изведат таков напад, додека мониторингот на Северот и Балтикот мора да се каже дека е „заклучен“.

Многу руски бродови носат минијатурни подморници како што се Беспилотното подводно возило Cembalo (UUV), Клавесин и Лошарик. Овие интелигентни „морски роботи“ можат да се користат за следење на морските длабочини и испорака на експлозивни товари.

Историски гледано, војувањето со подморници беше форте на Русија, традиција што продолжува и денес. Овие UUV се опремени со прецизна опрема за навигација и комуникација, а нивната способност за нуркање го става дното на Балтичкото Море на лесен дофат.

Нападите, исто така, ја истакнаа ранливоста на подводните кабелски мрежи на кои се потпираат Британија и другите земји.

Пензионираниот контраадмирал Крис Пари за Дејли Меил изјави дека Велика Британија е „широко отворена“ за сличен напад.

Тој синоќа издаде шокантно предупредување, велејќи: „Заштитата и одбраната на овие витални енергетски и комуникациски артерии се занемарени, дури и кога воените и цивилните технологии и платформи, и со екипаж и без екипаж, способни да ги нарушат и оштетат значително се размножија. Не е загрозена само Велика Британија во овој поглед, туку и целата меѓународна заедница“.

Стравувањата од прекин на интернетот и мобилните телефони оваа зима неодамна се засилија – бидејќи Европа нема доволно резервни системи на кои може да се потпре во случај на прекин на струја.

Со таргетирање на клучната инфраструктура, непријателската земја – особено онаа која, како Русија, претрпе неуспеси на бојното поле – може да блокира друга земја. Намалувањето на залихите на енергија е само еден начин да се постигне ова.

Русија, или кој и да е, ги стави Британија и Европа во висока готовност за понатамошни напади, можеби на подводни кабли со податоци што пренесуваат финансиски информации преку Атлантикот – што би предизвикало хаос на берзите.