Каде се наоѓа Судан?

Судан се наоѓа во североисточна Африка и е една од најголемите земји на континентот, со површина од 1,9 милиони квадратни километри.

Таа е исто така една од најсиромашните земји во светот: 46 милиони луѓе живеат со просечен годишен приход од 750 долари по глава на жител.

Населението на Судан е претежно муслиманско, а официјални јазици во земјата се арапски и англиски, пишува Би-би-си.

Кој е во војна во Судан?

Од државниот удар во 2021 година, Судан е управуван од совет на генерали, предводен од двајцата во центарот на овој спор:

Генералот Абдел Фатах ал-Бурхан, шеф на вооружените сили и всушност претседател на земјата, и неговиот заменик и водач на РСФ, генерал Мохамед Хамдан Дагало, попознат како Хемедти.

Тие не се согласија околу насоката во која се движи земјата и предложениот чекор кон цивилно владеење.

Главното несогласување меѓу нив се плановите за вклучување на 100.000 војници на РСФ во армијата и прашањето кој потоа ќе ги води новите сили.

Како започнаа борбите во Судан?

Престрелките започнаа на 15 април по неколкудневни тензии, бидејќи членовите на РСФ беа прераспоредени низ целата земја, како потег што војската го смета за закана.

Имаше некои надежи дека со разговори може да се реши ситуацијата, но тоа не се случи.

Спорно е кој го испукал првиот куршум, но борбите брзо ескалирале во различни делови на земјата и, според Светската здравствена организација, биле убиени повеќе од 400 цивили.

Зошто се вклучени цивили?

Иако се чини дека конфликтот се води за контрола на клучните воени институции, најголемиот дел од него се случува во урбаните области, а цивилите станаа жртви.

Не е јасно каде точно се базите на РСФ, но се чини дека нивните борци се преселиле во густонаселените области.

Суданските воздухопловни сили извршија воздушни напади врз главниот град, дом на повеќе од шест милиони луѓе, што резултираше со цивилни жртви.

Беа објавени неколку прекини на огнот за да им се овозможи на луѓето да избегаат од борбите, но тие не беа почитувани.

Што се Сили за брза поддршка?

РСФ е основана во 2013 година и влече корени од озлогласената милиција Џанџавид која брутално се бореше против бунтовниците во Дарфур, каде што беа обвинети за етничко чистење.

Оттогаш, генералот Дагало изгради моќна сила која интервенираше во конфликтите во Јемен и Либија. Тој, исто така, разви економски интереси, вклучително и контрола на некои од суданските рудници за злато.

РСФ е обвинет за кршење на човековите права, вклучително и масакрот на повеќе од 120 демонстранти во јуни 2019 година.

Зошто Судан е управуван од војска?

Борбите се последната епизода од тензиите што следеа по соборувањето на долгогодишниот претседател Омар ал-Башир во 2019 година, кој дојде на власт со државен удар во 1989 година.

Имаше масовни улични протести со барање за ставање крај на неговото речиси тридецениско владеење, а војската организираше државен удар за да се ослободи од него.

Но, цивилите продолжија со кампањата за воведување демократија.

Тогаш беше формирана заедничка воено-цивилна влада, но беше соборена со втор државен удар во октомври 2021 година, кога генералот Бурхан ја презеде власта.

И оттогаш, ривалството меѓу генералот Бурхан и генералот Дагало се засили.

Рамковниот договор за враќање на моќта на цивилите беше договорен минатиот декември, но разговорите за финализирање на деталите пропаднаа.

Таквата сила надвор од војската се сметаше за извор на нестабилност во земјата.

Што сакаат завојуваните страни?

Генералот Дагало во серија твитови напиша дека владата на генерал Бурхан е „радикално исламистичка“ и дека тој и РСФ „се бореле за народот на Судан да го обезбеди демократскиот напредок по кој копнееле“.

На многумина им е тешко да поверуваат во оваа порака, со оглед на бруталното минато на РСФ.

Генералот Бурхан тврди дека ја поддржува идејата за враќање во цивилна власт, но дека власта ќе ја предаде само на избрана влада.

Постојат сомнежи дека и двајцата генерали сакаат да ги задржат своите позиции на моќ, не сакајќи да го изгубат богатството и влијанието што ги носи.

Што прават другите земји?

Постојат стравувања дека борбите би можеле дополнително да ја поделат земјата, да ги влошат политичките турбуленции и да ги привлечат соседните држави.

Дипломатите, кои одиграа клучна улога во напорите да се поттикне враќањето на цивилното владеење, се обидуваа да најдат начин да ги натераат двајцата генерали да разговараат.

Набргу по почетокот на борбите, регионалниот блок се согласи да испрати тројца претседатели – на Кенија, Јужен Судан и Џибути – во Картум, но мисијата никогаш не се одржа.

Обединетото Кралство, САД и ЕУ повикаа на прекин на огнот и разговори за решавање на кризата, а многу земји сега се фокусирани на обидот да ги извлечат своите граѓани.